İbn Haldun Üniversitesi ev sahipliğinde, İbn Haldun Üniversitesi Kütüphane Daire Başkanlığı, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlıkları, İstanbul Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlıklarının iş birliği ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü'nün katkılarıyla düzenlenen II. Nadir Eserler Konferansı (NEK 2025), 16 Aralık 2025 tarihinde "Köklerden Kodlara: Nadir Eserler ve Yapay Zekâ" başlığıyla büyük bir başarıyla gerçekleştirildi. Etkinlik, İbn Haldun Üniversitesi Medya Merkezi Etkinlik Salonu'nda paralel oturumlarla yapıldı ve 200'ü aşkın katılımcı tarafından yoğun ilgiyle takip edildi. Katılımcılar, nadir eserlerin dijitalleşmesi ve yapay zekânın bu alandaki rolü üzerine gerçekleştirilen sunumlar ve panellerde, bu önemli alandaki gelişmeleri tartışma fırsatına sahip oldular.
Nadir eserler, yalnızca tarihsel belgeler değil, aynı zamanda kültürümüzün ve kimliğimizin önemli taşıyıcılarıdır. Bu değerli mirası korumak, geçmişi anlamanın ötesinde, geleceğe de anlamlı bir miras bırakmak anlamına gelmektedir. Her nadir eser, kültürümüzün şekillenmesinde benzersiz bir bilgi kaynağı olarak önemli bir rol oynamaktadır.
Modern teknolojiler, özellikle yapay zeka ve dijitalleşme, nadir eserlerin korunması ve erişilebilir hale getirilmesinde büyük bir potansiyel sunmaktadır. Yapay zeka araçları, geçmişi doğru bir şekilde anlamak ve dijitalleştirme süreçlerinde etkin bir rol oynamak için kritik öneme sahiptir. Optik karakter tanıma (OCR) ve doğal dil işleme (NLP) teknikleri gibi gelişmiş teknolojiler, eski yazıların dijital ortamda hızlı ve doğru bir şekilde okunabilmesini sağlamaktadır. Bu sayede, nadir eserlerin dijitalleştirilmesi ve içerik analizinin yapılması kolaylaşmakta, kültürel mirasımızı gelecek nesillere aktarabilmek mümkün olmaktadır. Bu süreçler, hem geçmişi doğru şekilde anlamamıza olanak tanırken, hem de geleceğin nesilleri için paha biçilmez bir kaynak oluşturacaktır.
Konferansa 29 farklı kurum ve kuruluştan katılım sağlayan araştırmacılar 37 bildiri sunmuş ve 6 atölye çalışması gerçekleştirilmiştir.
Konferansın açılış konuşmalarında:
Etkinlik kapsamında, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Destek ve Mali Hizmetler Genel Müdürlüğü Kütüphaneler Daire Başkanı Sayın Ayhan Tuğlu'ya "2025 Yılı Nadir Eserlere Hizmet Ödülü" takdim edildi. Ayrıca, oturum başkanlarına plaket ve bildiri sunumu yapan konuşmacılara sertifikaları takdim edildi.
Konferans, nadir eserlerin dijitalleşmesi, yapay zekâ uygulamaları ve bu eserlerin korunması ile erişilebilirliğinin sağlanmasında yeni teknolojilerin rolü üzerine derinlemesine bir tartışma ortamı sundu.
Programda Yer Alan Oturumlar
Etkinlik kapsamında ayrıca, "Türk Arşivciler Derneği: Belgelerin Işığında Geçmişten Günümüze Nadir Eserlerin İzini Sürmek" başlıklı sergi, geleneksel cilt sanatları, nadir eserlerin restorasyonu ve dijitalleştirilmesi üzerine bilgi edinme fırsatları sunan atölye çalışmaları büyük ilgi gördü.
İbn Haldun Üniversitesi Kütüphanesi olarak, etkinliğe katılım gösteren tüm katılımcılara teşekkür eder, bir sonraki etkinliklerde tekrar bir araya gelmeyi temenni ederiz.
